عطف قانون به ما سبق
عطف به ماسبق یا ex post facto law به حالتی گفته می‌شود که افعالِ پیش از تصویب یک قانون، جرم و مجازات را تعیین کند. در برخی کشورها تصویب قانونی که عطف به ماسبق بشود ممنوع است، اما برخی کشورها این امر را برای تمام یا برخی از قوانین مجاز میدانند. در قوانین کیفری، قاعده عطف به ماسبق نشدن به معنای این است که قانونی که پس از ارتکاب جرم تصویب شده باشد، نمی‌تواند برای مجازات فرد مورد نظر به کار رود.
در قانون مجازات اسلامی، ماده 11 بیان می‌کند که قوانین زیر نسبت به جرائم سابق بر وضع قانون، فوراً اجراء می‌شود: الف- قوانین مربوط به تشکیلات قضائی و صلاحیت، ب- قوانین مربوط به ادله اثبات دعوی تا پیش از اجرای حکم، پ- قوانین مربوط به شیوه دادرسی، ت- قوانین مربوط به مرور زمان.
به طور کلی، قاعده عطف به ماسبق نشدن در قوانین کیفری به منظور حفظ حقوق متهمان و جلوگیری از سوءاستفاده از قوانین جدید برای مجازات افراد برای اعمالی که در گذشته مرتکب شده‌اند، وجود دارد.
