شرط صفت چیست؟
شرط صفت در قانون مدنی به شرطی گفته میشود که راجع به کیفیت یا کمیت مورد معامله باشد. در مبیع کلی، آوردن اوصاف وسیله تعیین مبیع و درنتیجه صفت مبیع است ولی به این طرز عمل شرط صفت نمیگویند. آوردن صفات تعیینکننده موضوع معامله در مبیع یا آوردن صفات زائد بر آن مصداق شرط صفت نیست بلکه مصداق شرط فعل است.
در قراردادها، شرط صفت میتواند شامل ویژگیهای محصول، کیفیت، تعداد، قیمت و غیره باشد. در صورتی که کمیت نقش اساسی را در معلوم شدن و رفع ابهام از مورد معامله بر عهده نداشته باشد و فقط به صورت شرط ضمن معامله درج گردد و پس از عقد کمتر از آن درآید، مشروط له خواهد توانست فقط معامله را فسخ کند.
در صورتی که فروشنده برای ملک، ویژگی را شرط کرده باشد، اما پس از معامله تخلف از شرط صفت در قرارداد دیده شود، حق فسخ قرارداد به وجود خواهد آمد. شرط صفت در ازدواج نیز میتواند وجود داشته باشد و به معنای شرطی است که در قرارداد ازدواج برای تعیین شرایطی مانند تعداد فرزندان، محل سکونت و غیره درج میشود.
چه مواردی میتواند شرط صفت در قرارداد شامل شود؟
شرط صفت در قراردادها به کیفیت یا کمیت مورد معامله اشاره دارد. بنابراین، مواردی که میتواند شرط صفت در قرارداد شامل شود، به عنوان مثال، کیفیت کالا، عیار طلا، نوع برنج، و غیره میباشد. همچنین، در مواردی مانند عقد نکاح نیز ممکن است از شرط صفت استفاده شود، به عنوان مثال، در صورتی که در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف مقصود بوده، برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود.
در مواردی که کمیت نقش اساسی را در معلوم شدن و رفع ابهام از مورد معامله بر عهده نداشته باشد و فقط به صورت شرط ضمن معامله درج گردد و پس از عقد کمتر از آن درآید، مشروط له خواهد توانست فقط معامله را فسخ کند. در مبیع کلی، آوردن اوصاف وسیله تعیین مبیع و در نتیجه صفت مبیع است ولی به این طرز عمل شرط صفت نمی گویند. آوردن صفات تعیین کننده موضوع معامله در مبیع است و در صورتی که صفات زايد بر آن آورده شود، مصداق شرط فعل است و نه شرط صفت. در کل، هر شرطی که به کیفیت یا کمیت مورد معامله اشاره داشته باشد، میتواند شرط صفت در قرارداد باشد.